Indywidualna stymulacja słuchu dr K. Johansena

Jej twórcą jest dr Kjeld Johansen – duński nauczyciel i psycholog, dyrektor Bałtyckiego laboratorium badań nad dysleksją (www.dyslexia-lab.dk). W swojej pracy Johansen oparł się na doświadczeniach Christiana A. Volfa.

IAS – jest programem opierającym się na szczegółowej wykonywanej na audiometrze diagnozie, istotnych dla procesu uczenia się aspektów słyszenia i uwagi słuchowej. Na tej podstawie przygotowywany jest indywidualny program stymulacji słuchowej w formie przyjemnych dla ucha utworów muzycznych. Terapeuta przygotowuje indywidualny program w formie nagrań dźwiękowych.

Wystarczy 10 – 15 minut słuchania w ciągu dnia w domu lub szkole przez słuchawki. Postępy terapii słuchu są kontrolowane co 8 do 10 tygodni (zależnie od wieku), za każdym razem dziecko otrzymuje nową specjalnie dla niego przygotowana płytę CD z programem terapeutycznym. Cały program stymulacji trwa 8-10 miesięcy. Terapia kończy się powoli poprzez zmniejszanie liczby dni i czasu słuchania płyt.

Pośród innych metod popularnych w Polsce, które stosują standardowy program terapii wyróżnia ją stosowanie indywidualnego treningu słuchowego dostosowanego do potrzeb dziecka. Zaletą metody Indywidualnej Stymulacji Słuchu Johansena jest jej dostępność dla osób mieszkających daleko od dużych ośrodków miejskich, gdyż odbywa się ona u dziecka w domu jak również znacznie niższy koszt w porównaniu z innymi terapiami słuchowymi.

Metoda Indywidualnej Stymulacji Słuchu dr Johansena stosowana jest w 16 krajach na świecie, cieszy się uznaniem w Niemczech, Wielkiej Brytanii, Szwecji, Francji i Austrii. W USA terapia Johansena znana jest pod nazwą Hemisphere Specific Auditory Stimulation (HSAS), w Skandynawii jako Auditory Discrimination Therapy (ADT) . Inne terapie dźwiękiem w formie treningów słuchowych – Metoda Tomatisa, AIT (Auditory Integration Training) Samonas Sound Therapy.

Stosowana w terapii z dziećmi, młodzieżą i dorosłymi:

• małymi dziećmi (od 3 r. ż.),
• z opóźnionym rozwojem mowy,
• z dysleksją,
• z ADHD,
• zaburzeniami koncentracji,
• z zaburzeniami uwagi słuchowej,
• z zaburzeniami percepcji słuchowej,
• z trudnościami w zrozumieniu i zapamiętaniu instrukcji, poleceń
• z porażeniem mózgowym
• z osobami, które wykazują nadwrażliwość na dźwięki,
• z osobami z autyzmem.

Wiele przypadków trudności w nauce tj. trudności w pisaniu i czytaniu a także zaburzeń artykulacji i problemów językowych oraz często współistniejących z nimi zaburzeń emocjonalnych ma swe źródło w trudnościach przetwarzania dźwięku na poziomie centralnym. W 2008 roku Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu opublikował wyniki badań, które pokazują skalę problemu w rzadko uwzględnianej dotąd audiologicznej perspektywie. Wynika z nich , iż u 2-3% populacji dzieci w wieku 7-14 lat w Polsce występują centralne zaburzenia słuchu.

Stymulacja słuchowa wg dr Kjelda Johansena poprawia centralne przetwarzanie bodźców słuchowych. Według definicji przyjętej przez Amerykańskie Towarzystwo Mowy, Języka i Słuchu ( ASHA) można mówić o centralnych zaburzeniach przetwarzania słuchowego jeśli co najmniej jedna z poniżej przedstawionych wyższych funkcji słuchowych jest zaburzona: prawidłowe różnicowanie dźwięków, lokalizacja źródła dźwięku, rozpoznawanie wzorców dźwiękowych, analiza czasowych aspektów sygnału dźwiękowego, umiejętność rozumienia mowy zniekształconej, rozumienie mowy w hałasie. To znaczy, że osoba z tym zaburzeniem nie ma możliwości pełnego wykorzystania słyszanego sygnału akustycznego przy prawidłowym jego odbiorze w strukturach obwodowych (Katz, 1994).

Pośród czynników, które mogą wpływać na powstanie problemów z centralnym przetwarzaniem słuchowym wymienia się:

• wcześniactwo,
• niedotlenienie w czasie porodu,
• zapalenie opon mózgowych,
• częste zapalenia ucha środkowego,
• częste sączkowanie uszu,
• genetyczne dyspozycje – dysleksja,
• urazy głowy.

Szacuje się, że co najmniej u połowy dzieci z rozpoznanymi trudnościami w uczeniu się, dysleksją, zespołem zaburzeń uwagi i zachowania występują zaburzenia przetwarzania słuchowego. W wielu przypadkach w tej grupie dzieci to właśnie trudności słuchowe są przyczyną opóźnień w nauce, trudności w czytaniu i pisaniu czy zaburzeń zachowania ( IFiPS, 2008).

Terapia słuchowa poprawia nie tylko przetwarzanie słuchowe, ale również:

• Zdolność utrzymywania uwagi i koncentracji na wypowiedziach ustnych,
• Czytanie,
• Rozumienie mowy,
• Artykulację,
• Komunikację,
• Samoocenę,
• Harmonizuje napięcie mięśniowe co wpływa na postawę ciała,
• Utrzymanie równowagi,
• Koordynację ruchów,
• Motorykę.